Τίτλος έργου: Γρηγόριος Ξενόπουλος
Θέση: Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, οδός Ακαδημίας (περίβολος)
Έτος Κατασκευής: 2000
Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο
Καλλιτέχνης: Μαίρη Παπακωνσταντίνου
Στη βάση της προτομής αναγράφονται τα λόγια: «ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΞΕΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΠΙ ΔΗΜΑΡΧΙΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ Λ. ΑΒΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ ΕΤΟΣ 2000». Στην αριστερή πλευρά αναγράφεται: «ΓΛΥΠΤΡΙΑ ΜΑΙΡΗ ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ». Στη δεξιά πλευρά της βάσης αναγράφεται:
«ΣΤΗΘΗΚΕ ΜΕ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ Κ.Μ.Ε.Ε.Θ. ΘΕΑΤΡΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΑΡΩΓΗ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ Κ & Ε ΟΥΡΑΝΗ ΣΥΛΛΟΓΟΥ ΑΘΗΝΑΙΩΝ ΕΚΔΟΣΕΩΝ ΑΦΩΝ Γ. ΒΛΑΣΣΗ».
Την προτομή του Γρηγόριου Ξενόπουλου φιλοτέχνησε η γλύπτρια Μαίρη Παπακωνσταντίνου. Η Μαίρη Παπακωνσταντίνου γεννήθηκε στη Χίο το 1933. Σπούδασε γλυπτική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) της Αθήνας και συνέχισε τις σπουδές της στην Ιστορία της Τέχνης στην Πολυτεχνική Σχολή Καλών Τεχνών του Λονδίνου. H Παπακωνσταντίνου καλλιεργεί στα έργα της έναν αφηρημένο εξπρεσιονισμό, με ιδιαίτερη έμφαση στον αυθορμητισμό της έκφρασης, όπου η πραγματικότητα παραμορφώνεται με σκοπό να υποδηλώσει τα συναισθήματα και την ατομικότητα της καλλιτέχνιδας. Έργα της υπάρχουν στο Λευκό Οίκο των Η.Π.Α., στο Μουσείο της πόλης Βρότσλαβ της Πολωνίας, στην Ακαδημία Salgo – Magiore της Ιταλίας, στην Εθνική Πινακοθήκη της Αθήνας, καθώς και σε ιδιωτικές συλλογές και δημόσιους χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Το έργο της Μαίρης Παπακωνσταντίνου έχει αναγνωριστεί διεθνώς και έχει τιμηθεί με πολλές διακρίσεις. Είναι μέλος της Διεθνούς Ένωσης Καλών Τεχνών (I.A.G.). Το Μάρτιο του 2009, οργανώθηκε έκθεση της γλύπτριας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, με 21 έργα της από μάρμαρο και με θέμα «Η αρπαγή της Ευρώπης», που διηγούνταν την ερωτική ιστορία της Ευρώπης και του Δία.
Ο Γρηγόριος Ξενόπουλος (9 Δεκεμβρίου 1867 - 14 Ιανουαρίου 1951) ήταν Ζακυνθινός μυθιστοριογράφος, δημοσιογράφος και συγγραφέας θεατρικών έργων. Διετέλεσε αρχισυντάκτης στο θρυλικό πια περιοδικό "Η Διάπλασις των Παίδων" κατά την περίοδο 1896 - 1948. Ήταν ο ιδρυτής και εκδότης του περιοδικού Νέα Εστία, το οποίο εκδίδεται ακόμα και σήμερα. Το 1931 έγινε ακαδημαϊκός. Μαζί με τους Παλαμά, Σικελιανό και Καζαντζάκη ίδρυσε την Εταιρεία Ελλήνων Λογοτεχνών. Έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια στη Ζάκυνθο και από το 1892 εγκαταστάθηκε μόνιμα πλέον στην Αθήνα. Συνεργάστηκε με πλήθος εφημερίδων και περιοδικών στις οποίες δημοσίευε μελέτες, άρθρα, διηγήματα και μυθιστορήματα. Κατά τον Ελληνοϊταλικό πόλεμο του 1940 ο Γρηγόριος Ξενόπουλος μαζί με άλλους Έλληνες λογίους προσυπέγραψε την Έκκληση των Ελλήνων Διανοουμένων προς τους διανοούμενους ολόκληρου του κόσμου με την οποία αφενός μεν καυτηριάζονταν η κακόβουλη ιταλική επίθεση, αφετέρου δε διέγειρε την παγκόσμια κοινή γνώμη σε επανάσταση συνειδήσεων για κοινό νέο πνευματικό Μαραθώνα. Πέθανε στην Αθήνα στις 14 Ιανουαρίου 1951 και κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη. Αξιοσημείωτες είναι οι διακρίσεις του Γρηγορίου Ξενόπουλου: Ανακήρυξή του ως έναν από τους τρεις κορυφαίους Συγγραφείς, Πεζογράφους και Ποιητές όλων των εποχών. Βράβευσή του από την επίσημη πολιτεία με το παράσημο του «Αργυρού Σταυρού του Σωτήρος Χρηστού» το 1912. Βράβευσή του από την Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών με το «Αριστείο των Γραμμάτων και των Τεχνών» το 1922. Βράβευσή του από την Ακαδημία των Αθηνών για το λογοτεχνικό του Έργο το 1929. Ορκίστηκε Πρόεδρος του Εθνικού Θεάτρου το 1931. Εκλέχτηκε ως Τακτικό Μέλος της Ακαδημίας των Αθηνών από όπου και πήρε το βραβείο το 1931. Ανακήρυχθηκε ως ένας από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του Ευρωπαϊκού Νατουραλισμού.
- Τα Γλυπτά της Αθήνας, Υπαίθρια Γλυπτική 1834 – 2004 (Ζέτα Αντωνοπούλου, Εκδ. Ποταμός)
Φωτογράφος: Έφη Δουβόγιαννη