Τίτλος έργου: Σιντριβάνι με γλυπτές και ανάγλυφες παραστάσεις
Θέση: Πλατεία Αργεντινής Δημοκρατίας, Λεωφ. Αλεξάνδρας, Αθήνα
Έτος Κατασκευής: Αχρονολόγητο
Υλικό Κατασκευής: Μάρμαρο
Καλλιτέχνης: Άγνωστος
Το συγκεκριμένο σιντριβάνι αγοράστηκε από το Δήμο Αθηναίων το 1962, αλλά είναι αρκετά παλαιότερο. Βρισκόταν στο Παλατάκι, στο Χαϊδάρι, το πρώην ανάκτορο του Γεωργίου Α΄. Η παρουσία του εκεί μαρτυρείται από φωτογραφίες εποχής, την κάρτα επισκεπτηρίου (όταν το Παλατάκι λειτουργούσα σαν κλινική), αλλά και από τον Ελληνικό Κινηματογράφο (εκεί γυρίστηκε η ταινία «Διακοπές στην Κέρκυρα»). Ο τελευταίος ιδιοκτήτης Ι. Παληός, διέθεσε στο Δήμο Αθηναίων τέσσερα σιντριβάνια. Τα δύο μικρά στην τιμή των 150.000 δρχ. και τα δύο μεγάλα προς 255.000 δρχ. Στη σχετική συζήτηση του Δημοτικού Συμβουλίου, επί δημαρχίας Άγγελου Τσουκαλά, αναφερόταν ότι πρόκειται για αριστουργήματα που ο ιδιοκτήτης τους αναγκάστηκε να τα εκποιήσει. Η επιτροπή που πραγματοποίησε την αυτοψία δήλωσε ότι πρόκειται για έργα του γνωστού καλλιτέχνη Θωμόπουλου, ενώ η καλλιτεχνική τους αξία κρίθηκε από τον καθηγητή της γλυπτικής Κ. Τόμπρο. Ο Δήμος θέλησε να διακοσμήσει με αυτά πλατείες της πόλης, που βρίσκονται σε πιο λαϊκές συνοικίες, έχουν μεγάλο εμβαδό και δέχονται πολλούς επισκέπτες: Την πλατεία Αργεντινής Δημοκρατίας (πρώην πλατεία Κυκλοβόρου), στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, την πλατεία Αγίου Θωμά, στο Γουδί, την πλατεία Γούβας (ή πλατεία Πλυτά) και την πλατεία Θυμαρακίων. Τελικά δε γνωρίζουμε αν τοποθετήθηκαν και τα τέσσερα σιντριβάνια καθώς μετά από έρευνες έχουν εντοπιστεί μόνο τα τρία. Σχετικά με εκείνο που προοριζόταν για την πλατεία Αγίου Θωμά υπάρχουν προφορικές μαρτυρίες οι οποίες όμως δεν έχουν διασταυρωθεί. Οι γλυπτές διακοσμήσεις ανήκουν στην τεχνοτροπία μπαρόκ.Το σιντριβάνι της πλατείας Αργεντινής Δημοκρατίας αποτελείται από τρία επίπεδα. Στο κατώτερο, σε σταυροειδή διάταξη και εντός της δεξαμενής, εικονίζονται τέσσερα δελφίνια, ένα στην κάθε κεραία του σταυρού, από το στόμα των οποίων έρεε το νερό. Στο μεσαίο επίπεδο, πάνω σε κυκλική μικρότερη και ρηχότερη δεξαμενή, τέσσερα γυμνά παιδάκια κρατούν με τα δυο τους χέρια κοχύλι, στο οποίο φυσούν. Το αριστερό τους πόδι είναι λυγισμένο, ενώ το δεξί τεντωμένο μπροστά. Στο ανώτερο στέλεχος και πάνω σε ακόμα μικρότερη δεξαμενή υπήρχε ένα πουλί με ανοιγμένα τα φτερά. Το ράμφος του είχε αποκοπεί από σκοποβολή Ιταλών στρατιωτών, κατά την Κατοχή. Το ανώτερο στέλεχος δε σώζεται.
Τα σιντριβάνια αποδίδονται ως έργα του Θωμόπουλου και πιθανολογείται να φιλοτεχνήθηκαν την εποχή που ο γλύπτης επιστρέφοντας από τις σπουδές του στο εξωτερικό, συνεργαζόταν με τους αδερφούς Νομικού, με τους οποίους είχε ανοίξει καλλιτεχνικό εργαστήριο διακοσμητικών τεχνών πλαστικής στις αρχές του 20ου αιώνα. Δυστυχώς οι πληροφορίες που αφορούν στον καλλιτέχνη και το έτος κατασκευής των σιντριβανιών δεν έχουν διασταυρωθεί. Ο Θωμάς Θωμόπουλος (Σμύρνη 1873 – Αθήνα 1937) σπούδασε ζωγραφική και γλυπτική στο Σχολείο των Τεχνών κοντά στον Λύτρα και τον Βρούτο. Συνέχισε τις σπουδές του στο Μόναχο, τη Φλωρεντία, τη Ρώμη και τη Νεάπολη. Δίδαξε γλυπτική στη Σχολή Καλών Τεχνών και το 1930 εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Σημαντική καινοτομία του ήταν η έγχρωμη γλυπτική βασισμένη σε τεχνική της αρχαιότητας, για την οποία βραβεύτηκε στη Διεθνή Διακοσμητική Έκθεση του 1925, στο Παρίσι.
- Τα Γλυπτά της Αθήνας, Υπαίθρια Γλυπτική 1834 – 2004 (Ζέτα Αντωνοπούλου, Εκδ. Ποταμός)
Φωτογράφος: Καλλιόπη - Κωνσταντίνα Τζούμα