Τίτλος έργου: Έλλη Λαμπέτη
Θέση: Πεζόδρομος Δελφών και Διδότου, Αθήνα
Έτος Κατασκευής: 1998
Υλικό Κατασκευής: Ορείχαλκος
Καλλιτέχνης: Αναστάσιος Γκιόκας
Ο Δήμος Αθηναίων προκήρυξε διαγωνισμό (1998), για την φιλοτέχνηση της προτομής, στον οποίο διακρίθηκε το πρόπλασμα του Αν. Γκιόκα. Η ηθοποιός αποδίδεται μετωπικά και στην έκφραση του προσώπου της ξεχωρίζει η ευγένεια και η σεμνότητα που την χαρακτήριζαν εν ζωή. Εδράζεται σε χαμηλή μαρμάρινη βάση, που έχει επανειλημμένα βανδαλιστεί με χρωστικές ουσίες. Τοποθετήθηκε στον πεζόδρομο Δελφών και Διδότου, στην Αθήνα, όπου βρισκόταν και ο τόπος κατοικίας της ηθοποιού. Στη δεξιά μεριά της προτομής, η υπογραφή του καλλιτέχνη: «Α. ΓΚΙΟΚΑΣ». Στην πρόσοψη της βάσης, ανάγλυφα και εντός πλαισίου: «ΕΛΛΗ ΛΑΜΠΕΤΗ» και στην αριστερή η υπογραφή του χυτηρίου: «ΚΧ / Μ. ΓΑΒΑΛΑ».
Την προτομή της ‘Ελλης Λαμπέτη, φιλοτέχνησε το 1998 ο γλύπτης Αναστάσιος Γκιόκας. Ο Αναστάσιος Γκιόκας, γεννήθηκε στην Αθήνα το 1933 και σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1958-1962), κοντά στους Αθ. Απάρτη και Ι. Παππά, ενώ ασχολήθηκε επίσης με την συντήρηση αρχαιοτήτων.
Η Έλλη Λαμπέτη (13 Απριλίου 1926 – 3 Σεπτεμβρίου 1983), της οποίας το πραγματικό όνομα ήταν Ελένη Λούκου, Γεννήθηκε στα Βίλια Αττικής το 1926 και μετακόμισε με την οικογένειά της στην Αθήνα το 1928. Ήταν μια από τις μεγαλύτερες Ελληνίδες ηθοποιούς. Το 1941 έδωσε εξετάσεις και απέτυχε τόσο στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου όσο και στη σχολή Κοτοπούλη. Η ίδια η Μαρίκα Κοτοπούλη όμως αναγνώρισε το ταλέντο της και την έκανε δεκτή στη σχολή της. Πρώτη της θεατρική εμφάνιση το 1942 στο έργο "Η Χάνελε πάει στον Παράδεισο". Η συνεργασία της με το Θέατρο Τέχνης το διάστημα '46-'48 είναι αυτή που την καθιερώνει ως εξαίρετη ηθοποιό. Το 1952 συγκροτεί με τον Δημήτρη Χορν και τον Γιώργο Παππά τον θίασο Λαμπέτη - Παππά - Χορν και από το 1956 τον θίασο Λαμπέτη-Χορν. Ανέβασαν με μεγάλη επιτυχία κλασικά έργα, και περιόδευσαν σε Αίγυπτο, Κωνσταντινούπολη και Κύπρο.Μετά τον χωρισμό της με τον Χορν το 1959, συνεχίζει τη θεατρική της πορεία τη δεκαετία '60 με δικό της θίασο. Όμως η πιο ώριμη επαγγελματική δεκαετία της ήταν του 70’, παρόλα τα προσωπικά της προβλήματα. Ανέβασε με εξίσου μεγάλη επιτυχία από μιούζικαλ μέχρι Τσέχωφ. Το 1977 συνεργάστηκε στη "Φθινοπωρινή ιστορία" με τον Μάνο Κατράκη, που επιπλέον τους συνέδεε βαθιά φιλία. Τελευταία της παρουσία στο Θέατρο ήταν το 1981 στο έργο "Σάρα - Τα παιδιά ενός κατώτερου Θεού" υποδυόμενη με επιτυχία την κωφάλαλη Σάρα. Η Έλλη Λαμπέτη είχε τιμηθεί με το επαμειβόμενο βραβείο Μαρίκας Κοτοπούλη για τη διετία 1949-1951.Για την ερμηνεία της στο "Τελευταίο ψέμα" ήταν υποψήφια για βραβείο BAFTA (British Academy of Film and Television Arts) A' γυναικείου ρόλου.Μετά τον θάνατό της, ο κινηματογράφος "Γρανάδα", που βρίσκεται στη λεωφόρο Αλεξάνδρας 106, μετονομάστηκε και λειτουργεί μέχρι σήμερα ως θέατρο με το όνομα "Λαμπέτη". Η Έλλη Λαμπέτη πέθανε το 1983 από καρκίνο. Αξίζει όμως να αναφερθεί ότι τελευταία προσφορά της μεγάλης ηθοποιού ήταν η δωρεά των ματιών της.
- Τα Γλυπτά της Αθήνας, Υπαίθρια Γλυπτική 1834 – 2004 (Ζέτα Αντωνοπούλου, Εκδ. Ποταμός)
Φωτογράφος: Έφη Δουβόγιαννη
